Je hart pompt voortdurend bloed door je lichaam, en de kracht waarmee je bloed tegen de wanden van je bloedvaten drukt, bepaalt je bloeddruk. Deze kan hoog, normaal, of laag zijn. Lage bloeddruk komt minder vaak voor dan hoge bloeddruk en is meestal minder gevaarlijk. Een lage bloeddruk kan zelfs gezond zijn, mits je er geen klachten door krijgt en het geen symptoom is van een onderliggend probleem, zoals bloedverlies of verminderde hartwerking.
Hoe ontstaat bloeddruk?
Je bloeddruk ontstaat door het samentrekken van de hartspier, die bloed in de bloedvaten pompt. Dit drukt het bloed tegen de wanden van de bloedvaten. Bloeddruk wordt uitgedrukt in twee waarden: de bovendruk (systolische druk) en de onderdruk (diastolische druk). De bovendruk wordt gemeten als je hart zich samentrekt en bloed door de slagaders pompt, terwijl de onderdruk wordt gemeten als je hart zich ontspant. Een normale bloeddruk ligt rond de 120/80 mmHg (bovendruk/onderdruk).
Schommelingen in bloeddruk
Je bloeddruk varieert voortdurend en wordt beïnvloed door factoren als leeftijd, gezondheid, levensstijl (roken, drinken, slaap) en gewicht. Bij kinderen is een bloeddruk van 80/45 normaal, terwijl bij ouderen een bloeddruk van 180/85 nog als normaal kan worden beschouwd. Bloeddruk verandert ook door stress, zware inspanning, lichaamshouding, en emoties zoals angst en boosheid.
Wanneer is je bloeddruk te laag?
Een bloeddruk van rond de 90/60 wordt meestal als laag beschouwd. Bij sommige mensen, vooral jonge vrouwen, is een lage bloeddruk normaal en veroorzaakt het geen problemen. Lage bloeddruk wordt pas als te laag beschouwd als het klachten veroorzaakt. Een lage bloeddruk zonder klachten is zelfs gezond en beschermt de bloedvaten.
Klachten door lage bloeddruk
Hoewel een lage bloeddruk niet altijd klachten veroorzaakt, kunnen de volgende symptomen optreden:
- Duizeligheid
- Licht gevoel in het hoofd
- Sterretjes zien
- Flauwvallen
- Vermoeidheid
Deze klachten treden meestal plotseling op, bijvoorbeeld bij snel opstaan. Ook kunnen symptomen zoals bleek zien, een zwakke pols en verwijde pupillen voorkomen, vooral bij ouderen of mensen die medicijnen tegen hoge bloeddruk gebruiken. Extreme hitte kan de klachten verergeren, omdat bloed naar de huid stroomt om het lichaam af te koelen, wat de bloedtoevoer naar hart en hersenen vermindert.
Oorzaken van lage bloeddruk
- Vochtgebrek: Uitdroging door hevig zweten, hoge koorts, bloedverlies, ernstige brandwonden, diarree, of extreme hitte.
- Allergische reacties: Kunnen de hoeveelheid vocht in het lichaam drastisch verlagen.
- Medicijnen: Vooral antihypertensiva (medicijnen tegen hoge bloeddruk) kunnen lage bloeddruk veroorzaken.
- Hartritmestoornissen en bloedstroomverstoppingen: Kunnen ook leiden tot lage bloeddruk.
Een ernstig verlaagde bloeddruk kan wijzen op een shock, een levensbedreigende situatie waarbij de druk in de bloedvaten zo laag is dat vitale lichaamsfuncties niet meer in stand kunnen worden gehouden.
Wat te doen bij lage bloeddruk
Bij aanhoudende klachten zoals duizeligheid en flauwvallen is het verstandig om naar de huisarts te gaan. De huisarts kan je bloeddruk meten en indien nodig medicijnen voorschrijven om de bloeddruk te verhogen. Dit gebeurt echter niet vaak.
Om klachten te verminderen:
- Zorg voor voldoende slaap.
- Drink veel water, vooral bij warm weer of ziekte.
- Vermijd cafeïnehoudende dranken en alcohol.
- Eet lichte maaltijden en rust na het eten.
- Sta langzaam op.
- Sport regelmatig.
- Vermijd lange hete baden en sauna's.
Als je duizelig wordt of flauwvalt, ga dan met je benen omhoog liggen zodat het bloed weer naar je hersenen kan stromen en de klachten meestal vanzelf verdwijnen.
