Fototoxiciteit is een reactie waarbij de combinatie van bepaalde chemische stoffen in geneesmiddelen en UV-straling van de zon celbeschadiging kan veroorzaken, wat leidt tot een huiduitslag die lijkt op ernstige zonnebrand. Het is belangrijk om te weten welke geneesmiddelen deze reactie kunnen veroorzaken en hoe je jezelf hiertegen kunt beschermen.
Geneesmiddelen die fototoxische reacties kunnen veroorzaken: Een breed scala aan medicijnen en verzorgingsproducten kan leiden tot fototoxische reacties. Hier zijn enkele voorbeelden:
- Antibiotica: Doxycycline, Ciprofloxacine
- Ontstekingsremmers: Ketoprofen, Piroxicam
- Vochtafdrijvende middelen: Dydrochloorthiazide, Furosemide
- Antidepressiva: Fluoxetine
- Medicatie voor hart- en vaatziekten: Amiodaron
- Antischimmelmiddelen: Terbinafine
- Antikankermiddelen: Flutamide
- Antipsychotica: Chloorpromazine
- Kruiden en essentiële oliën: Sint-Janskruid, bergamot, sommige acne-middelen
Op de bijsluiter van deze geneesmiddelen staat meestal vermeld of er een risico op fototoxiciteit bestaat. Het is daarom essentieel om altijd de bijsluiter te lezen voordat je het geneesmiddel gebruikt.
Symptomen van fototoxische reacties: De symptomen variëren van mild tot ernstig:
- Ernstige huiduitslag of zonnebrand, vaak zonder jeuk
- Mogelijkheid van blaarvorming
- Hyperpigmentatie van de huid, waarbij de huid langdurig bruin kan verkleuren
Bescherming tegen fototoxiciteit: Om fototoxische reacties te voorkomen, vooral als je geneesmiddelen gebruikt die dit risico met zich meebrengen, volg je deze richtlijnen:
- Vermijd directe blootstelling aan de zon, vooral tijdens piekuren van zonnestraling.
- Draag beschermende kleding zoals lange mouwen, een hoed en zonnebril.
- Gebruik een zonnecrème met een hoge beschermingsfactor (SPF 30 of hoger) die zowel tegen UVB- als UVA-stralen beschermt.
- Blijf uit de zon tijdens de meest intense uren (meestal tussen 10:00 en 16:00 uur).
Risico op huidkanker: Onderzoek heeft aangetoond dat langdurig gebruik van fototoxische geneesmiddelen het risico op huidkanker kan verhogen. Het is daarom belangrijk om regelmatig je huid te controleren en verdachte plekken aan je arts te laten zien.
Hoewel fototoxiciteit potentieel ernstige gevolgen kan hebben, is het niet nodig om medicijnen te vermijden die je nodig hebt. Door bewust te zijn van de risico's en passende voorzorgsmaatregelen te nemen, kun je genieten van de voordelen van medicatie zonder ongewenste bijwerkingen door zonlicht.
